Thực hiện các giải pháp cách ly tầng kỹ thuật là chiến lược quan trọng bảo vệ cả công trình trước nguy cơ cháy lan theo trục đứng. Trong bối cảnh các tòa nhà ngày càng cao tầng, phức hợp và dày đặc hệ thống kỹ thuật, bất kỳ sơ suất nào trong khâu cách ly cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Đầu tư đúng ngay từ bước thiết kế giúp giảm rủi ro vận hành và tiết kiệm chi phí bảo trì dài hạn. Vậy đâu là những nguyên tắc và giải pháp đang được áp dụng hiệu quả hiện nay?
Tầng kỹ thuật và nguy cơ cháy lan theo trục đứng
Trong các công trình cao tầng, tầng kỹ thuật thường được bố trí theo từng cụm hoặc theo hệ thống cột kỹ thuật kéo dài suốt chiều cao công trình. Đây là nơi tập trung nhiều hệ thống có khả năng dẫn cháy như cáp điện, ống gió, ống thông hơi, ống cấp thoát nước, hệ thống tín hiệu điều khiển,...
Giải pháp cách ly tầng kỹ thuật trong thiết kế chống cháy dọc
Điểm đặc biệt là các hệ thống này thường chạy xuyên tầng và được đặt trong các trục kỹ thuật hoặc giếng kỹ thuật, nếu không được ngăn cháy tốt, khi xảy ra sự cố sẽ trở thành “ống dẫn lửa” truyền cháy và khói nhanh chóng từ tầng dưới lên tầng trên. Nguy cơ lan truyền hỏa hoạn theo phương đứng là hoàn toàn có thật, và đã được ghi nhận trong nhiều vụ cháy lớn thời gian qua.
Chính vì vậy, giải pháp cách ly tầng kỹ thuật cần được xem xét ngay từ khâu thiết kế kiến trúc ban đầu, kết hợp với hệ thống kết cấu và giải pháp kỹ thuật đồng bộ để tạo nên lớp bảo vệ chủ động và hiệu quả.
Những giải pháp nào giúp ngăn cháy lan theo trục kỹ thuật đứng?
Những giải pháp nào giúp ngăn cháy lan theo trục kỹ thuật đứng? Đây là vấn đề được nhiều chủ đầu tư quan tâm.
Ngăn cháy xuyên sàn bằng vật liệu chuyên dụng
Giải pháp cách ly tầng kỹ thuật hiệu quả là tại các điểm xuyên sàn cần được trám kín bằng vật liệu có khả năng chịu lửa tối thiểu 120 phút. Nên sử dụng hỗn hợp vữa chống cháy, tấm ngăn cháy hoặc keo chống cháy chuyên dụng. Vùng trám cần được thực hiện chuẩn xác, đảm bảo không để lửa, nhiệt và khói lan lên tầng trên qua khe hở kỹ thuật. Mỗi vị trí xuyên sàn nên được kiểm tra định kỳ, đặc biệt tại các tầng kỹ thuật trung gian và tầng hầm.
Giải pháp nào giúp ngăn cháy lan theo trục kỹ thuật đứng
Tách biệt trục kỹ thuật theo nhóm hệ thống
Giải pháp cách ly tầng kỹ thuật khác là các hệ thống kỹ thuật như điện, nước, thông gió, báo cháy nên được bố trí thành từng cụm riêng biệt thay vì đi chung trong một trục. Ví dụ:
- Trục kỹ thuật điện đi riêng và được che chắn bằng máng cáp chống cháy.
- Hệ thống nước và HVAC bố trí riêng biệt, có van khóa kiểm soát.
- Cáp tín hiệu truyền thông đi qua ống luồn riêng và có lớp vỏ chịu nhiệt.
Cách bố trí này giảm thiểu khả năng cháy lan giữa các hệ thống khi xảy ra sự cố tại một điểm bất kỳ.
Bố trí tầng kỹ thuật trung gian để chia đoạn nguy cơ cháy
Trong các công trình cao tầng, nên thiết kế tầng kỹ thuật cách nhau từ 3 đến 5 tầng. Mỗi tầng sẽ hoạt động như một điểm chặn kỹ thuật, giúp chia nhỏ rủi ro theo chiều đứng. Tại đây, có thể lắp đặt thiết bị van khóa, hệ thống cảm biến cảnh báo sớm và bảng điều khiển độc lập để giám sát khu vực riêng lẻ.
Ngoài khả năng ngăn cháy lan, giải pháp cách ly tầng kỹ thuật chia tầng kỹ thuật theo cụm còn giúp việc vận hành, kiểm tra và bảo trì diễn ra nhanh hơn, tránh phải can thiệp toàn bộ hệ thống khi gặp sự cố cục bộ.
Lắp đặt thiết bị chống cháy lan trong trục kỹ thuật
Trong mỗi trục kỹ thuật, cần có các thiết bị chuyên dụng ngăn lửa và khói như:
- Van chặn lửa tự động lắp ở đầu ống gió, đóng lại khi nhiệt độ tăng cao.
- Hộp kỹ thuật ngăn cháy chứa đầu nối hệ thống, được thiết kế chịu lửa.
- Vách ngăn cháy bằng thạch cao chịu nhiệt hoặc panel chống cháy ngăn khu vực chứa thiết bị với trục kỹ thuật chính.
Lắp đặt thiết bị chống cháy lan trong trục kỹ thuật
Các thiết bị giải pháp ngăn cháy lan theo trục đứng này giúp cô lập điểm cháy trong thời gian nhất định, tạo điều kiện cho việc dập tắt tại chỗ và sơ tán người an toàn.
Sử dụng vật liệu xây dựng chịu lửa cho sàn và vách tầng kỹ thuật
Toàn bộ tầng kỹ thuật nên được bao bằng vật liệu xây tường hoặc tấm lắp ghép đạt tiêu chuẩn chịu lửa. Sàn tầng kỹ thuật cần được thiết kế dày hơn, có lớp chống cháy bên dưới, đồng thời sử dụng lớp phủ không bắt lửa (ví dụ epoxy chống cháy).
Cửa phòng cháy tầng kỹ thuật tòa nhà cao tầng nên là cửa thép chống cháy, có thời gian chịu lửa tối thiểu 60–90 phút. Không nên dùng cửa nhôm kính hoặc cửa gỗ ép vì rất dễ biến dạng dưới nhiệt.
3 nguyên tắc cần tuân thủ trong thiết kế tầng kỹ thuật an toàn
Nếu muốn các giải pháp cách ly tầng kỹ thuật phát huy hiệu quả, đơn vị thi công cần tuân thủ các nguyên tắc thiết kế ngay từ đầu. Dưới đây là các yếu tố cốt lõi mà đội ngũ thiết kế và kỹ thuật cần đặc biệt lưu ý trong quá trình triển khai:
Cấu tạo tầng kỹ thuật dạng kín và ngăn cháy
Tầng kỹ thuật phải được bao bọc bằng các vật liệu có khả năng chịu lửa cao, thường là bê tông cốt thép, tường gạch đặc, hoặc vách ngăn chuyên dụng chống cháy. Các cửa ra vào tầng kỹ thuật cần là cửa chống cháy có kiểm định rõ ràng, thời gian chịu lửa tối thiểu từ 60–120 phút tùy theo quy mô công trình.
Ngoài ra, các điểm xuyên sàn như nơi cáp điện, ống nước, ống gió đi qua phải được bịt kín bằng vật liệu chống cháy đạt chuẩn. Việc xử lý kín khít các vị trí này đóng vai trò quyết định trong việc ngăn cháy lan theo trục đứng một trong những nguy cơ khó kiểm soát nếu bị bỏ sót.
Cấu tạo tầng kỹ thuật dạng kín và ngăn cháy
Phân chia cụm tầng kỹ thuật và cách ly theo chiều cao công trình
Thay vì để toàn bộ hệ thống kỹ thuật chạy dọc xuyên suốt tòa nhà mà không có điểm dừng, giải pháp cách ly tầng kỹ thuật hiệu quả hơn là chia công trình thành các khối kỹ thuật riêng biệt, ví dụ cứ 3–5 tầng lại có một tầng kỹ thuật trung gian. Mỗi tầng này sẽ có các hệ thống van khóa, bộ chuyển tiếp, bộ ngắt điện, nước, khí… giúp giới hạn phạm vi ảnh hưởng nếu có sự cố. Việc phân cụm như vậy vừa hỗ trợ công tác kiểm tra, bảo trì thuận tiện hơn, vừa góp phần hạn chế lan truyền cháy nổ theo chuỗi.
Bố trí thông minh các tuyến kỹ thuật
Toàn bộ tuyến cáp điện, ống nước, hệ thống HVAC (thông gió, điều hòa, hút khói) cần được tổ chức khoa học theo từng trục kỹ thuật đứng. Tuy nhiên, không nên để nhiều loại hệ thống chạy chung một ống dẫn mà không có ngăn cách. Phải bố trí lớp bảo vệ cho từng loại đường ống, đặc biệt là đường ống dẫn khí dễ cháy hoặc hệ thống điện áp cao.
Cần tuân thủ nguyên tắc trong thiết kế tầng kỹ thuật an toàn
Ngoài ra, để thực hiện giải pháp cách ly tầng kỹ thuật này, ở mỗi điểm giao nhau giữa trục kỹ thuật và không gian sử dụng (phòng ở, hành lang, sảnh…), bắt buộc phải có thiết bị ngăn cháy lan, như cửa chặn lửa, van chống cháy lan, hộp kỹ thuật có vách chịu lửa. Những chi tiết nhỏ này thường bị bỏ qua trong thiết kế sơ bộ, nhưng lại là điểm mấu chốt để đảm bảo an toàn thực sự.
Trên đây là toàn bộ thông tin về giải pháp cách ly tầng kỹ thuật. Xây dựng Khải Minh với kinh nghiệm triển khai hàng loạt công trình cao tầng, chung cư, khách sạn, khu văn phòng và nhà xưởng, chúng tôi hiểu rõ yêu cầu kỹ thuật và quy chuẩn về an toàn cháy nổ. Do đó, nếu bạn cần hỗ trợ đánh giá, cải tạo hoặc xây dựng công trình mới với yêu cầu kỹ thuật PCCC cao, Xây dựng Khải Minh sẵn sàng đồng hành từ giai đoạn thiết kế cho đến hoàn thiện và vận hành.
CÔNG TY CỔ PHẦN TVGS THIẾT KẾ XÂY DỰNG KHẢI MINH
- Website: https://xaydungkhaiminh.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/xaydungkhaiminh
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@xd_khaiminh.jsc
- Youtube: https://www.youtube.com/@xaydungkhaiminh2157
- HOTLINE: 0901 999 998
- Email: hungthinhkhaiminhgroup@gmail.com
