Kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp đang trở thành một trong những tiêu chí quan trọng mà các chủ đầu tư không thể bỏ qua nếu muốn phát triển công trình bền vững, tiết kiệm tài nguyên và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về ESG. Thế nhưng vấn đề đặt ra là làm thế nào để triển khai hiệu quả mô hình này ngay từ bước thiết kế cho đến vận hành? Hãy cùng Xây dựng Khải Minh đi tìm đáp án qua bài viết ngay sau đây.
Kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp là gì?
Khác với khái niệm tiết kiệm hoặc tái chế thô sơ, kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp là mô hình xây dựng chú trọng đến giảm lãng phí tài nguyên và thiết kế công trình theo vòng đời. Điều này không đồng nghĩa phải hy sinh tính thẩm mỹ hay sự sang trọng. Ngược lại, tái sử dụng vật liệu trong thiết kế tòa nhà sang trọng có thể tạo ra những điểm nhấn thiết kế độc đáo và có giá trị thẩm mỹ cao hơn vật liệu mới.
Thiết kế kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp giúp tái sử dụng vật liệu mà vẫn thẩm mỹ
Vấn đề chính là nằm ở tư duy thiết kế ở các mô hình kinh tế tuần hoàn trong xây dựng công trình lớn. Làm thế nào để vật liệu, hệ thống, kết cấu được tính toán ngay từ đầu để dễ tháo rời, tái sử dụng hoặc sửa chữa mà không phá hủy tổng thể công trình.
Có thể xây tòa nhà cao tầng vừa sang trọng vừa tuần hoàn không?
Câu trả lời là hoàn toàn có thể nếu quá trình thiết kế và xây dựng được định hướng từ đầu với triết lý kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp. Các ví dụ thành công trên thế giới như tòa nhà The Edge (Hà Lan) hay Parkroyal Collection (Singapore) cho thấy sự sang trọng và công nghệ tuần hoàn không hề loại trừ lẫn nhau. Tại Việt Nam, xu hướng này cũng đang manh nha xuất hiện ở các dự án cao cấp theo tiêu chuẩn LEED hoặc WELL.
Chủ đầu tư hoàn toàn có thể xây tòa nhà vừa sang trọng vừa tuần hoàn
Yếu tố cốt lõi là chuyển đổi vai trò của người thiết kế, từ kiến trúc sư chỉ tập trung vào tạo hình sang người điều phối vòng đời vật liệu. Khi mỗi vật liệu được lựa chọn không chỉ vì vẻ ngoài, mà còn vì khả năng được tái sử dụng hoặc xử lý sau vòng đời sử dụng thì công trình sẽ thực sự trở thành một phần của chu trình phát triển bền vững.
Gợi ý từng bước áp dụng kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp
Cách ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp không thể chỉ dừng lại ở các tuyên bố nhất thời hay mục tiêu chung chung. Để triển khai hiệu quả, các chủ đầu tư cùng nhà phát triển dự án cần có lộ trình hành động rõ ràng, tích hợp ngay từ giai đoạn đầu dự án. Dưới đây là 6 bước quan trọng giúp hiện thực hóa mô hình tuần hoàn trong các dự án cao tầng sang trọng:
Bước 1: Xác lập tư duy thiết kế tuần hoàn ngay từ giai đoạn tiền khả thi
Ngay từ khi bắt đầu lên ý tưởng quy hoạch hoặc phát triển một dự án bất động sản cao tầng, chủ đầu tư cần xác định tư duy cốt lõi. Công trình này sẽ được xây dựng theo triết lý tuần hoàn, không chỉ để đạt chứng nhận xanh, mà để tối ưu vòng đời sử dụng tài nguyên, giảm thiểu chi phí dài hạn và đáp ứng yêu cầu ESG. Chủ đầu tư cần đưa yêu cầu thiết kế kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp vào ngay trong hồ sơ mời thầu, hợp đồng tư vấn thiết kế để các đối tác có thể cùng đồng hành mục tiêu.
Gợi ý quy trình ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp
Bước 2: Tổ chức workshop/thiết kế tích hợp giữa các bên liên quan
Khác với quy trình thiết kế truyền thống, công trình tuần hoàn yêu cầu thiết kế tích hợp xuyên suốt, với sự phối hợp chặt chẽ giữa kiến trúc sư, kỹ sư kết cấu, kỹ sư MEP, chuyên gia vật liệu, nhà thầu xây dựng, nhà cung cấp và cả đơn vị vận hành. Chủ đầu tư nên tổ chức các buổi gặp mặt để các bên cùng trao đổi, xác lập tiêu chí vật liệu, tiêu chuẩn kỹ thuật để đưa ra phương án tái sử dụng, khả năng tháo rời và xử lý chất thải xây dựng.
Bước 3: Lựa chọn vật liệu và công nghệ theo nguyên tắc tuần hoàn
Lựa chọn vật liệu cũng là bước trọng tâm khi ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp. Chủ đầu tư cần phối hợp với đội ngũ tư vấn để xác định danh sách vật liệu phù hợp với thiết kế sang trọng nhưng vẫn đạt chuẩn tuần hoàn:
- Gỗ tân trang (reclaimed wood), kim loại tái chế có kiểm định (nhôm, thép không gỉ).
- Đá thiên nhiên cắt lại từ công trình cũ, gạch tái sinh, thảm sàn tái chế từ rác nhựa đại dương.
- Sơn không VOC, vật liệu cách nhiệt hữu cơ (bông khoáng, cellulose tái sinh),…
Bước 4: Triển khai thi công với quy trình kiểm soát dòng vật liệu đầu vào, đầu ra
Trong giai đoạn thi công, chủ đầu tư cần yêu cầu nhà thầu lập kế hoạch quản lý vật liệu tuần hoàn, bao gồm:
- Phân loại vật liệu tại nguồn (trên công trường).
- Lưu trữ tạm thời vật liệu có thể tái sử dụng (gạch, thép vụn, pallet gỗ, nhôm,…).
- Thống kê khối lượng vật liệu đầu vào và đầu ra theo từng hạng mục.
- Chuyển giao vật liệu dư sang công trình khác trong chuỗi dự án hoặc đơn vị tái chế uy tín.
Chủ đầu tư nên đưa các chỉ tiêu này vào KPI của nhà thầu để đảm bảo hiệu quả và minh bạch.
Lưu ý khi ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp
Bước 5: Tối ưu thiết kế hệ thống vận hành và bảo trì tòa nhà theo hướng tái sử dụng, tái chế
Một tòa nhà cao tầng không thể coi là tuần hoàn nếu không có chiến lược vận hành bền vững bao gồm:
- Thiết kế hệ thống cơ điện (MEP) dễ tháo lắp, nâng cấp hoặc thay thế linh kiện theo từng module.
- Áp dụng hệ thống giám sát tiêu thụ năng lượng, nước, rác thải bằng IoT để tối ưu vận hành theo thời gian thực.
- Dự phòng phương án nâng cấp vật liệu nội thất (thảm, rèm, ván sàn,...) bằng dòng vật liệu thay thế bền vững, không cần tháo dỡ phá hủy toàn phần.
Đồng thời, đơn vị quản lý tòa nhà cũng cần được đào tạo kiến thức cơ bản về bảo trì và tái sử dụng vật liệu trong vận hành thực tế.
Hy vọng những chia sẻ trên sẽ mang lại cho chủ đầu tư cái nhìn thực tế hơn khi tích hợp kinh tế tuần hoàn vào những công trình cao tầng đẳng cấp. Hãy liên hệ ngay đến Xây dựng Khải Minh qua số hotline để được tư vấn ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong tòa nhà cao cấp hiệu quả, đạt tiêu chuẩn trong thời gian sớm nhất.
CÔNG TY CỔ PHẦN TVGS THIẾT KẾ XÂY DỰNG KHẢI MINH
- Website: https://xaydungkhaiminh.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/xaydungkhaiminh
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@xd_khaiminh.jsc
- Youtube: https://www.youtube.com/@xaydungkhaiminh2157
- HOTLINE: 0901 999 998
- Email: hungthinhkhaiminhgroup@gmail.com
