Thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC đang trở thành yêu cầu bắt buộc trong mọi công trình xây dựng hiện đại. Các tiêu chuẩn PCCC trong xây dựng ngày càng khắt khe hơn, gây ra thách thức không nhỏ đối với kiến trúc sư và các đơn vị thi công. Nếu bạn đang băn khoăn chưa biết làm thế nào để đảm bảo vừa đạt hiệu quả thẩm mỹ, vừa tuân thủ quy chuẩn an toàn, hãy tham khảo bài viết dưới đây của Xây dựng Khải Minh.
Vai trò then chốt của thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy trong dự án xây dựng
Trong các dự án xây dựng hiện nay, đặc biệt là công trình cao tầng và công cộng, thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC giữ vị trí trọng yếu xuyên suốt toàn bộ quá trình thi công đến vận hành. Khi chủ đầu tư tích hợp các giải pháp an toàn ngay từ bước khởi đầu sẽ nâng cao khả năng kiểm soát rủi ro, đồng thời tạo nền tảng cho quá trình khai thác công trình bền vững về sau.
Thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy trong dự án xây dựng
Thiết kế PCCC là bước đánh giá toàn diện nguy cơ phát sinh cháy nổ dựa trên chức năng, vật liệu và tổ chức không gian sử dụng. Trên cơ sở đó, đội ngũ chuyên môn sẽ đưa ra hệ thống cảnh báo phù hợp, định vị đầu phun nước, kiểm soát khói và xác lập phương án thoát hiểm hợp lý. Tất cả nhằm đảm bảo người sử dụng có thể di chuyển an toàn trong tình huống khẩn cấp.
Bên cạnh hiệu quả phòng ngừa, công tác thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC còn giúp công trình đáp ứng các yêu cầu bắt buộc về pháp lý. Hệ thống luật và tiêu chuẩn về PCCC tại Việt Nam đang ngày càng được siết chặt, yêu cầu khắt khe trong cả khâu thẩm duyệt hồ sơ và kiểm tra hiện trạng trước khi cấp phép sử dụng. Bất kỳ sai sót nào trong thiết kế, dù là nhỏ, cũng có thể khiến dự án bị đình chỉ hoặc kéo dài thời gian thi công đáng kể.
Nhờ lồng ghép thiết kế kỹ thuật PCCC ngay từ đầu giúp tiết kiệm chi phí chỉnh sửa, hạn chế xung đột khi triển khai thi công, và tránh được rủi ro pháp lý sau này. Đồng thời, đây cũng là một trong những yếu tố thể hiện năng lực quản lý dự án và mức độ chuyên nghiệp của chủ đầu tư cũng như đơn vị tư vấn thiết kế.
5 nguyên tắc quan trọng trong thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC
Mọi yếu tố liên quan đến an toàn cháy nổ cần được tính toán đồng bộ ngay từ đầu, xuyên suốt quá trình hình thành ý tưởng và phát triển giải pháp mặt bằng. Dưới đây là các nguyên tắc cốt lõi cần được xem xét nghiêm túc nếu muốn đảm bảo công trình vừa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, vừa vận hành an toàn và hợp pháp.
Nguyên tắc quan trọng trong thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC
Tổ chức mặt bằng phù hợp với phương án thoát nạn
Tùy vào loại công trình thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC, hệ thống thoát nạn cần được tổ chức sao cho người sử dụng có thể rời khỏi khu vực nguy hiểm trong thời gian ngắn nhất khi xảy ra cháy nổ.
Hành lang cần được thiết kế thông thoáng, không có vật cản, và đảm bảo chiều rộng tối thiểu theo quy chuẩn. Các cửa thoát hiểm phải luôn mở được từ phía trong, không dùng ổ khóa thông thường hoặc vật liệu dễ cháy. Đặc biệt, phải đảm bảo rằng khoảng cách từ mọi vị trí sử dụng đến lối thoát hiểm gần nhất không vượt quá giới hạn quy định trong TCVN (Tiêu chuẩn Việt Nam) tương ứng.
Cầu thang thoát hiểm cần được bố trí hợp lý, tách biệt khỏi các khu vực dễ cháy và có kết cấu chịu nhiệt. Ngoài ra, cần tính đến khả năng thoát nạn cho người già, trẻ nhỏ, người khuyết tật, để đảm bảo tiếp cận công bằng và an toàn cho tất cả đối tượng sử dụng.
Phân chia không gian theo vùng cháy
Thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC cần chia tòa nhà thành các vùng cháy độc lập, nhằm hạn chế lan truyền ngọn lửa trong trường hợp xảy ra sự cố. Các vùng này được ngăn cách bởi tường chịu lửa, cửa chống cháy, hoặc hệ thống cản khói.
Thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC cần chia tòa nhà thành các vùng cháy độc lập
Chẳng hạn, khu vực để xe, nhà kho, phòng kỹ thuật, khu bếp hoặc khu vực vận hành máy móc nơi có nguy cơ phát sinh nguồn nhiệt cần được cô lập bằng kết cấu chịu cháy cao hơn khu vực sinh hoạt, văn phòng hoặc hành lang chung. Khi phân vùng chống cháy từ đầu sẽ giúp kiểm soát nguy cơ lan truyền khói lửa và hỗ trợ lực lượng cứu hộ xác định trọng tâm can thiệp nhanh hơn trong tình huống khẩn cấp.
Hạ tầng kỹ thuật đồng bộ với giải pháp thoát hiểm
Thang bộ thoát hiểm, cửa thoát hiểm, hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, quạt hút khói… đều phải đồng bộ với kết cấu kiến trúc. Một số lỗi thường gặp là lắp đầu báo cháy sát cửa thông gió (gây nhiễu), bố trí đèn exit sai vị trí, hoặc hệ thống chữa cháy đi cắt ngang trần thạch cao ảnh hưởng đến thẩm mỹ không gian.
Ngoài ra, bản vẽ thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC cần thể hiện rõ cao độ từng thiết bị, hướng mở cửa, nguồn cấp nước dự phòng và vùng phủ sóng của đầu báo cháy. Các chi tiết này nếu để thiếu trong giai đoạn thiết kế sẽ gây khó khăn khi xin thẩm duyệt và dễ phát sinh chi phí điều chỉnh sau này.
Bằng việc bố trí hệ thống PCCC ngay từ bản vẽ kiến trúc, nhóm thiết kế có thể tối ưu đường đi kỹ thuật, giấu các hệ thống này vào tường trần hoặc phối hợp với chi tiết trang trí nội thất mà không làm giảm hiệu quả hoạt động.
Bố trí hệ thống PCCC ngay từ bản vẽ kiến trúc
Chọn vật liệu và giải pháp cấu tạo có khả năng chống cháy
Nhiều kiến trúc sư thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC tập trung vào công năng và thẩm mỹ mà bỏ qua khả năng chống cháy của vật liệu. Thực tế, đây là yếu tố quyết định trong khả năng ngăn cháy lan, giữ kết cấu ổn định và kéo dài thời gian cho người bên trong thoát hiểm.
Cần ưu tiên sử dụng vật liệu xây dựng có nguồn gốc rõ ràng, đạt chuẩn chống cháy, đặc biệt là ở khu vực hành lang, vách ngăn kỹ thuật, trần treo và khu vực lối thoát. Các cửa ngăn cháy phải có chứng nhận kiểm định, đảm bảo thời gian chịu lửa tối thiểu từ 45 đến 120 phút tùy vào vị trí.
Trong thiết kế hiện đại, có thể áp dụng giải pháp kiến trúc đảm bảo an toàn cháy nổ như vách kính chống cháy, lớp phủ sơn chống cháy cho kết cấu thép, hoặc các giải pháp thông gió tự nhiên có cơ chế hút khói hiệu quả. Những lựa chọn này không làm mất đi thẩm mỹ mà vẫn đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật.
Phối hợp chặt chẽ giữa kiến trúc sư, kỹ sư và đơn vị thi công
Nguyên tắc quan trọng nhất để đảm bảo thiết kế đáp ứng tiêu chuẩn PCCC là sự phối hợp xuyên suốt giữa các bên liên quan. Kiến trúc sư cần làm việc cùng kỹ sư cơ điện, kỹ sư kết cấu và đơn vị chuyên môn PCCC để đưa ra giải pháp phù hợp từ đầu.
Ngoài ra, đơn vị thi công cần nắm chắc bản vẽ phối hợp, hiểu được mục đích và tiêu chuẩn của từng hạng mục kỹ thuật để triển khai đúng ý đồ thiết kế. Sự phối hợp chặt chẽ này không chỉ giúp công trình vận hành hiệu quả mà còn rút ngắn thời gian thẩm định, tránh lỗi phát sinh khi đưa công trình vào sử dụng.
Giải pháp kiến trúc đảm bảo an toàn cháy nổ
Có nên ưu tiên công năng hay tiêu chuẩn PCCC trong thiết kế?
Đây là câu hỏi mà nhiều kiến trúc sư, nhà đầu tư và đơn vị thi công đều phải cân nhắc. Về nguyên tắc, cả hai yếu tố này đều quan trọng và cần đi song song. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít dự án bị rơi vào thế khó vì thiết kế công năng quá “mạnh tay”, dẫn đến vi phạm quy chuẩn PCCC khi xin phép xây dựng hoặc nghiệm thu.
Vậy có nên ưu tiên công năng hay tiêu chuẩn PCCC trong thiết kế? Câu trả lời là không cần thiết nếu có giải pháp được tích hợp ngay từ đầu. Ví dụ sử dụng kính chống cháy cho khu vực thông tầng hoặc phòng làm việc có không gian mở, vừa tạo sự kết nối thị giác vừa ngăn cháy lan khi cần thiết.
Chủ đầu tư cũng có thể thiết kế giếng trời có kết hợp tường ngăn cháy, đảm bảo thông gió tự nhiên nhưng vẫn giới hạn nguy cơ cháy theo phương đứng. Nhiều công trình hiện đại cũng lựa chọn bố trí cầu thang thoát hiểm như một phần lối đi chính, giúp tiết kiệm không gian, đồng thời nâng cao khả năng thoát nạn khi xảy ra sự cố.
Những giải pháp kiến trúc đảm bảo an toàn cháy nổ như vậy cho thấy, khi kiến trúc sư và kỹ sư phối hợp chặt chẽ từ đầu, hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu kép tận dụng tối đa diện tích sử dụng, vẫn đảm bảo đúng quy định về an toàn cháy nổ.
Công trình kiến trúc đảm bảo an toàn cháy nổ
Giải pháp này giúp tiết kiệm thời gian ở giai đoạn xin phép xây dựng, đồng thời mang đến sự an tâm lâu dài trong vận hành, đặc biệt với các công trình đông người như văn phòng, khách sạn, trường học, nhà máy hoặc trung tâm thương mại. Đây là cơ sở để giúp chủ đầu tư xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, đảm bảo giá trị sử dụng bền vững về lâu về dài.
Đơn vị xây dựng công trình đạt tiêu chuẩn PCCC
Xây dựng Khải Minh Là đơn vị chuyên thiết kế và thi công các công trình dân dụng, thương mại, công nghiệp luôn đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu. Chúng tôi hiểu rằng thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC chính là yếu tố then chốt giúp công trình vận hành ổn định và bảo vệ con người trong mọi tình huống khẩn cấp.
Xây dựng công trình đạt tiêu chuẩn PCCC
Với đội ngũ kiến trúc sư và kỹ sư nhiều kinh nghiệm, Xây dựng Khải Minh triển khai các dự án theo quy trình chặt chẽ. Chúng tôi sử dụng các phần mềm thiết kế hiện đại, tích hợp giải pháp kỹ thuật vào không gian kiến trúc từ đầu, nhằm giảm rủi ro và tiết kiệm thời gian cho chủ đầu tư.
Trên đây là những thông tin cần nắm khi thiết kế kiến trúc kết hợp tiêu chuẩn PCCC. Ngay khi cần được tư vấn, hỗ trợ chi tiết, hãy liên hệ đến với Xây dựng Khải Minh theo số hotline.
CÔNG TY CỔ PHẦN TVGS THIẾT KẾ XÂY DỰNG KHẢI MINH
- Website: https://xaydungkhaiminh.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/xaydungkhaiminh
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@xd_khaiminh.jsc
- Youtube: https://www.youtube.com/@xaydungkhaiminh2157
- HOTLINE: 0901 999 998
- Email: hungthinhkhaiminhgroup@gmail.com