Xây dựng nhà ở và khách sạn từ ngày 1/7/2025 đã bước vào giai đoạn nhiều biến động khi luật mới chính thức được áp dụng. Sự thay đổi trong quy trình cấp phép, yêu cầu PCCC, tiêu chuẩn vật liệu và quản lý công trình đã khiến nhiều chủ đầu tư lo ngại ngân sách đội lên ngoài dự tính. Hãy cùng Xây dựng Khải Minh phân tích cụ thể các tác động quan trọng để giúp bạn có cái nhìn toàn diện trong bài viết dưới đây.
Khung pháp lý mới và định hướng quản lý công trình xây dựng
Từ ngày 1/7/2025, Luật Xây dựng sửa đổi cùng các nghị định và thông tư hướng dẫn chính thức có hiệu lực, đánh dấu bước thay đổi quan trọng trong cách quản lý các dự án xây dựng. Khác với giai đoạn trước vốn tồn tại nhiều lỗ hổng trong cấp phép, tiêu chuẩn kỹ thuật hay kiểm soát chất lượng, luật mới hướng tới một thị trường minh bạch, đồng bộ, bền vững, đặt cả xây dựng nhà ở và khách sạn thương mại dưới cùng khung giám sát chặt chẽ.
Cập nhật các thay đổi về khung pháp lý khi xây dựng nhà ở và khách sạn mới nhất
Quy định cấp phép xây dựng nhà ở và khách sạn
Trong giai đoạn trước, quá trình cấp phép còn phụ thuộc khá nhiều vào cơ quan địa phương, dẫn đến tình trạng thủ tục rườm rà, chồng chéo và phát sinh chi phí không chính thức. Từ 1/7/2025, khung pháp lý mới đã có 3 điểm thay đổi đáng chú ý về xây dựng nhà ở và khách sạn:
Phân loại công trình rõ ràng:
- Nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, diện tích < 500 m²: Thủ tục cấp phép đơn giản hơn, nhưng vẫn phải đáp ứng yêu cầu an toàn kết cấu và phòng cháy.
- Nhà ở thương mại, chung cư: Bắt buộc thẩm định thiết kế cơ sở, đánh giá tác động môi trường và có chứng chỉ quy hoạch phù hợp.
- Khách sạn từ 2 sao trở lên hoặc trên 50 phòng: Phải có thêm thẩm định về phòng cháy chữa cháy, hệ thống thoát hiểm, tiêu chuẩn lưu trú quốc tế.
- Thời gian xử lý hồ sơ: Rút ngắn từ 30 ngày xuống còn 20 ngày làm việc đối với hồ sơ đầy đủ, minh bạch. Hồ sơ được nộp trực tuyến qua cổng dịch vụ công, giảm phụ thuộc tiếp xúc trực tiếp.
Chế tài xử phạt nghiêm hơn:
- Công trình xây dựng không phép hoặc sai phép sẽ bị ngừng thi công ngay lập tức.
- Mức phạt tiền có thể lên đến 1 tỷ đồng với công trình khách sạn và 500 triệu đồng với công trình nhà ở thương mại.
- Quy định mới giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý, tạo môi trường cạnh tranh công bằng giữa các chủ đầu tư, loại bỏ tình trạng lách luật vốn phổ biến nhiều năm qua.
Quy định cấp phép xây dựng được tối ưu, hạn chế các thủ tục rườm rà và phát sinh không cần thiết
Tiêu chuẩn kỹ thuật công trình sau 1/7/2025
Không chỉ siết chặt hơn ở phần cấp phép, luật mới còn đặt trọng tâm vào tiêu chuẩn kỹ thuật để nâng cao chất lượng công trình xây dựng nhà ở và khách sạn.
Yêu cầu về vật liệu và kết cấu:
- Bắt buộc sử dụng vật liệu có chứng chỉ hợp quy theo QCVN mới ví dụ thép, xi măng, kính an toàn.
- Khuyến khích áp dụng vật liệu xanh tái chế, có chứng chỉ giảm phát thải CO₂.
Hệ thống kỹ thuật trong khách sạn:
- Cách âm và tiêu chuẩn lưu trú: Các khách sạn từ 2 sao trở lên phải đạt chuẩn cách âm phòng ngủ tối thiểu 45 dB theo QCVN 09:2025.
- Phòng cháy chữa cháy (PCCC): Bắt buộc lắp đặt hệ thống báo cháy tự động, thang thoát hiểm áp suất dương, bình chữa cháy định kỳ kiểm định.
- An toàn điện – nước: Hệ thống điện khách sạn phải có thiết bị bảo vệ dòng rò (ELCB); hệ thống nước phải qua kiểm định vệ sinh theo QCVN 01:2025/BXD.
Tiêu chuẩn thiết kế nhà ở:
- Nhà ở cao tầng phải bố trí khu vực trú ẩn khi xảy ra sự cố (fire refuge floor).
- Quy định tỷ lệ diện tích cây xanh, không gian công cộng trong dự án nhà ở thương mại tối thiểu đạt 20%.
Tích hợp công nghệ xanh:
- Các công trình trên 2.500 m² sàn bắt buộc phải có giải pháp tiết kiệm năng lượng (solar, đèn LED, cách nhiệt).
- Khuyến khích đăng ký chứng chỉ công trình xanh quốc tế (EDGE, LEED) để được ưu đãi thuế hoặc vay vốn ưu đãi.
Các tiêu chuẩn mới buộc doanh nghiệp phải đầu tư ngay từ giai đoạn thiết kế, thay vì chạy chữa ở khâu hoàn công. Từ đó giúp hạn chế rủi ro vận hành, kéo dài tuổi thọ công trình và đồng bộ với xu hướng phát triển bền vững, an toàn, thân thiện môi trường.
Ảnh hưởng luật mới đến chi phí xây dựng
Một trong những mối quan tâm lớn nhất của nhà thầu cũng như chủ đầu tư hiện nay chính là: Chi phí xây dựng nhà ở và khách sạn có thay đổi không sau 1/7/2025? Thực tế cho thấy, từ 1/7/2025, chi phí sẽ chịu tác động kép, vừa tăng ở một số hạng mục do tiêu chuẩn cao hơn, vừa giảm ở một số khâu nhờ quy trình minh bạch, ít phát sinh chi phí ngoài luồng.
Vật liệu xây dựng đạt chuẩn
Theo luật mới, toàn bộ vật liệu chủ chốt như thép, xi măng, gạch, kính,… đều phải có chứng chỉ hợp quy theo QCVN/TCVN. Do đó, thị trường sẽ loại bỏ tình trạng sử dụng vật liệu kém chất lượng, nhưng lại làm chi phí đầu vào cao hơn.
Vật liệu xây dựng chất lượng đạt chuẩn cần phải được lưu tâm trong quy định mới nhất
Thép hợp quy thường cao hơn 5–7% so với thép không chứng nhận. Còn kính an toàn cường lực có thể đắt gấp 1,3–1,5 lần so với kính thường. Với các dự án khách sạn cao tầng, riêng khoản chênh lệch vật liệu đã có thể làm tổng chi phí tăng thêm từ 3–5%.
Hệ thống kỹ thuật và an toàn bắt buộc
Những yêu cầu mới liên quan đến kỹ thuật cùng an toàn cũng góp phần đáng kể vào vấn đề đội chi phí xây dựng nhà ở và khách sạn. Đối với khách sạn, chủ đầu tư buộc phải trang bị hệ thống phòng cháy chữa cháy tự động, thang thoát hiểm, hệ thống báo khói và quản lý kỹ thuật, chiếm thêm 3–8% tổng vốn đầu tư.
Nhà ở cao tầng lại phát sinh thêm chi phí thiết kế và thi công tầng lánh nạn cùng khu kỹ thuật riêng, khiến kết cấu chịu lực phức tạp và tốn kém hơn. Ngoài ra, quy định về cách âm tối thiểu 45 dB cho khách sạn từ 2 sao trở lên cũng đòi hỏi sử dụng vật liệu và kỹ thuật thi công chuyên biệt, làm tăng chi phí hoàn thiện.
Quản lý, kiểm định và giám sát
Nếu trước đây nhiều dự án có thể cắt giảm hoặc làm qua loa khâu kiểm định, thì từ 1/7/2025, hạng mục thuê tư vấn độc lập đã trở thành bắt buộc. Các đơn vị này sẽ chịu trách nhiệm thẩm tra thiết kế, kiểm định chất lượng vật liệu và giám sát phòng cháy chữa cháy.
Khâu quản lý, kiểm soát và giám sát trở thành hạng mục bắt buộc trong mọi công trình
Chi phí bổ sung cho hạng mục này ước tính khoảng 50.000 – 100.000 VNĐ/m² sàn. Với một khách sạn diện tích 10.000 m², riêng công tác kiểm định và giám sát có thể khiến chi phí tăng thêm 0,5 – 1 tỷ đồng.
Kinh nghiệm giúp tối ưu chi phí xây dựng nhưng vẫn tuân thủ pháp luật
Như vậy, có thể thấy bức tranh chi phí xây dựng nhà ở và khách sạn sau 1/7/2025 không chỉ hoàn toàn tăng giá. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chủ đầu tư hoàn toàn có thể biến thách thức thành lợi thế cạnh tranh, tối ưu cả chi phí đầu tư lẫn chi phí vận hành trong tương lai.
Cắt bỏ chi phí ngoài luồng
Một trong những tác động tích cực rõ rệt nhất của luật mới là hạn chế chi phí ngầm trong thủ tục xây dựng. Bằng cách áp dụng hệ thống nộp hồ sơ trực tuyến, chủ đầu tư giảm tiếp xúc trực tiếp với cán bộ xử lý hồ sơ, qua đó không còn áp lực phải chi thêm khoản “bôi trơn” để đẩy nhanh tiến độ.
Theo khảo sát, trước năm 2025 chi phí ngoài luồng thường chiếm từ 5–10% tổng dự toán công trình. Sau ngày 1/7/2025, con số này có thể giảm đáng kể, giúp tổng chi phí xây dựng nhà ở và khách sạn được tối ưu hóa, minh bạch hơn.
Quy trình minh bạch, tránh phát sinh sai phạm
Luật mới yêu cầu hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công và tiêu chuẩn công trình phải tuân thủ ngay từ đầu. Khi quy trình trở nên minh bạch và kiểm soát chặt chẽ, doanh nghiệp hạn chế tối đa phải chỉnh sửa, bổ sung hoặc khắc phục sai phạm sau này.
Quá trình thiết kế, thống nhất bản vẽ và thực hiện cần phải thống nhất và tuân thủ chặt chẽ
Đặc biệt, nếu công trình khách sạn bị thanh tra phát hiện sai phạm, nguy cơ đình chỉ thi công có thể gây thiệt hại hàng trăm triệu đồng mỗi ngày. Tuân thủ thiết kế chuẩn ngay từ giai đoạn đầu giúp tiết kiệm chi phí, rút ngắn thời gian thi công và giảm tối đa rủi ro tài chính.
Ưu đãi cho công trình xanh
Một điểm sáng của khung pháp lý mới là khuyến khích các công trình xanh và tiết kiệm năng lượng. Một số địa phương lớn như TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng đang xem xét áp dụng ưu đãi về thuế và miễn giảm phí hạ tầng cho dự án đạt chứng chỉ công trình xanh.
Dù chi phí đầu tư ban đầu có thể tăng do yêu cầu vật liệu và công nghệ mới, nhưng chi phí vận hành khách sạn lại được ghi nhận giảm 15–20% mỗi năm. Nhờ vậy, các chủ đầu tư có thể hoàn vốn chỉ sau 5–7 năm, nâng cao giá trị thương hiệu và sức hút thị trường cho dự án.
Luật mới đã chính thức áp dụng, tác động đến mọi khâu trong quy trình xây dựng cả các công trình dân dụng lẫn kinh doanh thương mại. Vậy, doanh nghiệp và nhà đầu tư nên chuẩn bị chiến lược gì để vừa tuân thủ pháp luật, vừa tối ưu chi phí? Hãy liên hệ đến Xây dựng Khải Minh qua số hotline để được tư vấn giải pháp xây dựng nhà ở và khách sạn phù hợp ngay hôm nay.
CÔNG TY TNHH XÂY DỰNG KHẢI MINH JSC
- Website: https://xaydungkhaiminh.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/xaydungkhaiminh
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@xd_khaiminh.jsc
- Youtube: https://www.youtube.com/@xaydungkhaiminh2157
- HOTLINE: 0901 999 998
- Email: hungthinhkhaiminhgroup@gmail.com
