Văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn là hướng đi cần thiết khi nguy cơ bão mạnh, ngập lụt và thậm chí động đất có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong đô thị lớn. Phương án tích hợp không gian trú ẩn ngay trong công trình văn phòng sẽ giúp doanh nghiệp chủ động ứng phó kịp thời, đảm bảo an toàn cho nhân sự cũng như tài sản. Vì vậy, hãy cùng Xây dựng Khải Minh tìm hiểu cách thiết kế hầm trú ẩn hiệu quả cho văn phòng qua bài viết ngay sau đây.
Có nên xây hầm trú ẩn cho tòa nhà văn phòng ở đô thị lớn?
Câu trả lời là nên và thậm chí cần xem đây là một phần bắt buộc trong quy hoạch hiện đại bởi:
- Rủi ro thiên tai đô thị tăng cao: Tình trạng ngập lụt do mưa lớn, bão hoặc vỡ đê đang diễn ra thường xuyên. Nhiều thành phố cũng nằm gần khu vực có nguy cơ động đất hoặc hỏa hoạn lớn.
- Mật độ nhân sự tập trung cao: Một tòa nhà văn phòng có thể chứa hàng trăm đến hàng nghìn người. Trong tình huống khẩn cấp, nơi trú ẩn an toàn sẽ đảm bảo giảm thiểu thương vong.
- Giá trị thương hiệu và trách nhiệm xã hội: Doanh nghiệp sở hữu văn phòng có khả năng ứng phó thiên tai sẽ được đánh giá cao về tầm nhìn, trách nhiệm với nhân viên và cộng đồng.
Văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn đảm bảo an toàn trong tình huống khẩn cấp
Nguyên tắc thiết kế không gian trú ẩn tích hợp trong tòa nhà văn phòng
Nhìn chung, thiết kế văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn không thể làm qua loa hoặc bổ sung sau khi công trình đã hoàn thiện. Để đảm bảo an toàn, vận hành hiệu quả và tối ưu chi phí, các nguyên tắc dưới đây cần được áp dụng nghiêm ngặt từ giai đoạn thiết kế kiến trúc đến kết cấu, cơ điện và vận hành:
Vị trí và khả năng tiếp cận trong tòa nhà
Bố trí không gian trú ẩn trong tòa nhà văn phòng cần được tính toán kỹ từ giai đoạn quy hoạch tổng thể. Vị trí lý tưởng là các tầng hầm thấp nhất bởi kết cấu chắc chắn, ít chịu ảnh hưởng từ gió bão hoặc đổ vỡ bên ngoài. Tuy nhiên, nếu tòa nhà nằm trong khu vực hay ngập nước, không gian trú ẩn nên được đặt tại tầng giữa từ tầng 3–5 để tránh ngập lụt.
Lối vào khu trú ẩn cần nằm gần các hành lang chính hoặc khu vực giao thông dọc để dễ tiếp cận từ nhiều tầng. Cửa vào phải có chiều rộng tối thiểu 90cm, mở vào trong, làm bằng vật liệu chống cháy đạt chuẩn 120 phút và có khả năng chịu va đập. Ngoài cửa chính, công trình cần có ít nhất một lối thoát hiểm phụ dẫn đến cầu thang thoát nạn, đảm bảo sơ tán an toàn trong mọi tình huống.
Kết cấu và khả năng chịu lực
Văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn phải được xây dựng bằng kết cấu vững chắc, chịu lực cao hơn các khu vực còn lại trong tòa nhà. Tường, sàn và trần đều cần đổ bê tông cốt thép toàn khối, với độ dày tối thiểu 30–40 cm cho tường, 25–35 cm cho sàn và trần.
Kinh nghiệm thiết kế và thi công văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn đạt chuẩn
Tất cả các kết cấu này phải đạt tiêu chuẩn chống động đất cấp VIII theo TCVN 9386:2012 hoặc tương đương với tiêu chuẩn FEMA của Mỹ. Đặc biệt trong khu trú ẩn không nên có cửa sổ. Nếu cần lấy sáng tự nhiên, kính sử dụng phải là loại chống đạn, chịu được áp suất gió từ bão cấp 12 trở lên.
Chống thấm và thoát nước
Hệ thống chống thấm đóng vai trò sống còn trong thiết kế văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn. Tối thiểu nhất thì tường và sàn cần được xử lý chống thấm ba lớp bao gồm:
- Lớp chống thấm bitum hoặc HDPE bên ngoài.
- Vữa chống thấm gốc xi măng ở giữa.
- Lớp bảo vệ phía trong bằng vật liệu không cháy.
Ngoài ra, hệ thống thoát nước trong hầm cần tách biệt với hệ thống thoát chính của tòa nhà. Máy bơm thoát nước nên có công suất đủ lớn, đi kèm cảm biến mực nước tự động và nguồn điện dự phòng. Các lỗ thông khí cần bố trí cao hơn nền sàn ít nhất 1 mét và có gắn van một chiều để ngăn nước hoặc khí độc tràn ngược vào bên trong.
Thông gió, khí sạch và áp suất dương
Không gian trú ẩn cần được thiết kế như một khoang kín an toàn từ đó đòi hỏi phải có hệ thống thông gió độc lập hoàn toàn so với hệ thống HVAC của tòa nhà. Không khí đưa vào phải đi qua bộ lọc bụi mịn PM2.5 và than hoạt tính để loại bỏ khí độc. Đồng thời, cần thiết lập áp suất dương nhẹ (khoảng 5–10 Pascal) trong phòng trú ẩn để không khí từ ngoài không thể tràn vào trong.
Quạt hút khẩn cấp, quạt cấp khí sạch, cảm biến chất lượng không khí và CO₂ là những thành phần bắt buộc trong hệ thống này. Toàn bộ thiết bị nên được kết nối với nguồn điện dự phòng và hoạt động liên tục trong ít nhất 72 giờ khi có sự cố.
Điện, nước và dự trữ vật tư khẩn cấp
Để duy trì sự sống trong hầm trú ẩn, đơn vị cần thiết kế hệ thống điện, nước và lương thực đủ dùng trong 3 ngày tối thiểu. Văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn phải có máy phát điện riêng hoặc pin lưu trữ năng lượng, đảm bảo vận hành liên tục cho đèn chiếu sáng, quạt, thiết bị y tế và hệ thống báo động.
Các tiêu chuẩn về văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn
Nước sạch cần được trữ với lượng khoảng 4 lít/người/ngày, đựng trong bồn inox kín. Bên cạnh đó, bạn cũng cần chuẩn bị sẵn thực phẩm khẩn cấp ví dụ như bánh năng lượng cao, đồ hộp, nước uống đóng túi. Bộ vật tư cần thiết bao gồm bình chữa cháy, mặt nạ phòng độc, hộp y tế sơ cứu, chăn giữ nhiệt, và bộ phát tín hiệu cứu hộ. Chủ doanh nghiệp nên niêm phong và kiểm kê định kỳ mọi vật tư để đảm bảo sẵn sàng sử dụng.
An ninh và điều phối khẩn cấp
Bạn cần phải kiểm soát an ninh không gian trú ẩn nghiêm ngặt. Cửa ra vào nên sử dụng khóa tự động điện tử, cho phép mở từ bên trong mà không cần chìa, nhưng khóa chặt khi đóng. Camera giám sát gắn trong hầm phải được kết nối trực tiếp với trung tâm điều hành tòa nhà để theo dõi tình hình.
Chủ đầu tư nên ưu tiên sử dụng hệ thống báo động có cả chuông âm thanh và đèn nháy cảnh báo màu đỏ, hoạt động độc lập kể cả khi mất điện. Đặc biệt, cần bố trí các bảng hướng dẫn sơ tán, sơ đồ vị trí hầm trú ẩn và cách sử dụng các thiết bị cứu hộ, in rõ ràng bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh.
Tận dụng công năng khi không có thiên tai
Để tối ưu hóa diện tích và chi phí đầu tư, khu trú ẩn có thể được sử dụng linh hoạt trong thời gian bình thường. Một số giải pháp văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn hiệu quả là sử dụng làm phòng họp an toàn, kho lưu trữ tài liệu mật, phòng kỹ thuật hoặc thậm chí là trung tâm điều hành khẩn cấp.
Cách tối ưu diện tích của văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn
Thẩm định và kiểm tra định kỳ
Cuối cùng, để không gian trú ẩn luôn sẵn sàng khi cần thiết, bạn sẽ cần thẩm định và bảo trì định kỳ. Tất cả các hạng mục thiết kế, lắp đặt phải được nghiệm thu riêng theo tiêu chuẩn an toàn, có biên bản và hồ sơ lưu trữ.
Định kỳ 3–6 tháng một lần, quý khách sẽ phải kiểm tra hoạt động của quạt gió, máy bơm, pin lưu trữ và thay thế vật tư hết hạn. Đồng thời, doanh nghiệp nên tổ chức diễn tập sơ tán, hướng dẫn sử dụng thiết bị trú ẩn cho nhân viên ít nhất một lần mỗi năm để đảm bảo mọi người đều nắm rõ quy trình ứng phó khi có sự cố xảy ra.
Những lưu ý quan trọng khi thiết kế hầm an toàn trong công trình cao tầng
Khi thiết kế hầm an toàn trong công trình cao tầng, chủ đầu tư cần đặc biệt chú trọng các yếu tố kỹ thuật như:
- Chiều sâu và cấu tạo sàn, tường: Tối thiểu 30cm bê tông cốt thép với lớp chống thấm 3 lớp.
- Lối thoát hiểm phụ: Luôn có ít nhất 2 đường thoát, tránh bị kẹt một lối duy nhất khi xảy ra sự cố.
- Hệ thống camera, cảm biến khí độc, báo cháy: Giúp kiểm soát tình huống trong hầm.
- Khả năng cách ly với tầng trên: Trong trường hợp tòa nhà bị hư hỏng nặng, khu trú ẩn vẫn giữ nguyên cấu trúc riêng biệt, không ảnh hưởng bởi sụp đổ cục bộ.
Lưu ý để đảm bảo an toàn cho văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn
Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn có thêm định hướng rõ ràng khi có nhu cầu xây dựng hoặc cải tạo tòa nhà tích hợp thêm không gian trú ẩn an toàn. Hãy liên hệ đến Xây dựng Khải Minh qua số hotline để được tư vấn thi công văn phòng kháng thiên tai tích hợp hầm trú ẩn phù hợp.
CÔNG TY CỔ PHẦN TVGS THIẾT KẾ XÂY DỰNG KHẢI MINH
- Website: https://xaydungkhaiminh.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/xaydungkhaiminh
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@xd_khaiminh.jsc
- Youtube: https://www.youtube.com/@xaydungkhaiminh2157
- HOTLINE: 0901 999 998
- Email: hungthinhkhaiminhgroup@gmail.com
